Stanisław Rudzik, “Polewaczka” i REMONDIS Szczecin. Historia wyjątkowa

 Historia to niezwykła, bo dotyczy odszukania autora dzieła, które przez wiele lat pozostawało bezimiennym. Na szczęście odnalazł się artysta niezwykłej płaskorzeźby wykonanej w blasze miedzianej. Z tego powodu 26 października 2023 w siedzibie firmy, REMONDIS Szczecin Sp. z o. o. przy ul. Janiny Smoleńskiej ps. „Jachna” 35, odbyła się wspaniała uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej, która wpisuje ją do kulturalnego szlaku turystycznego naszego miasta! Historia zakończyła się sukcesem dzięki osobistemu zaangażowaniu Ronalda Laski – prezesa zarządu REMONDIS Szczecin, któremu zależało na odnalezieniu twórcy tej niezwykłej pracy,  I nie bez dumy napiszę, że dzięki przeprowadzonemu przez mnie ” śledztwu” i informacjom uzyskanym w środowisku twórców szczecińskich, za które serdecznie dziękuję Stanisławowi Biżkowi, Jakubowi Lewińskiemu, Ryszardowi Kiełtyce, autor dzieła mógł był się pojawić na uroczystości wraz z rodziną. A jest nim artysta rzeźbiarz – Stanisław Rudzik.

Kilka przydatnych faktów o dziele bez autora

Stanisław Rudzik, Polewaczka, lata 70-te XX w., płaskorzeźba w blasze miedzianej na elewacji budynku MPO w Szczecinie przy ul. Żołnierskiej. Z archiwum artysty.

Swego czasu budynek MPO w Szczecinie przy ul. Żołnierskiej od 1993 roku był siedzibą Spółki REMONDIS Szczecin (wcześniej Rethmann–Szczecin-Oczyszczanie Miasta). W latach 70-tych XX wieku umieszczono na fasadzie biurowca dużą płaskorzeźbę wykonaną w blasze miedzianej. W 2013 roku wraz ze zmianą siedziby firmy przy ul. Janiny Smoleńskiej ps. „Jachna” 35 przeniesione zostało także dzieło. Zamontowano je na elewacji nowego budynku. Za zgodą władz Miasta Szczecin REMONDIS Szczecin Sp. z o. o. zlecił wykonanie renowacji dzieła, które wykonała Monika Szpener – znakomita szczecińska rzeźbiarka. Tym samym dzieło zostało uchronione przed zniszczeniem czy dewastacją, lecz ciągle brakowało dwóch rzeczy: autora, tytułu i roku powstania.

Tuż po uroczystym odsłonięciu tablicy pamiątkowej. Od lewej: Stanisław Rudzik, autor Polewaczki, Lidia Rogaś – zastępca Prezydenta Szczecina, Ronald Laska – prezes zarządu REMONDIS Szczecin Sp. z o. o., foto: Jolanta Gramczyńska

Co warto wiedzieć o REMONDIS Szczecin?

REMONDIS Szczecin Sp. z o.o. w 2023 roku obchodzi 30-lecie swojego istnienia. Tak prężnie działającej firmie należy pogratulować jubileuszu, tym bardziej że jest nie tylko liderem na Pomorzu Zachodnim (Szczecin i Świnoujście oraz inne gminy miejskie i wiejskie) świadczącym profesjonalne usługi w zakresie zbiórki i transportu wszelkiego rodzaju odpadów, sortowania surowców wtórnych, produkcji paliwa alternatywnego oraz usługi oczyszczania dróg, ulic i placów. Należy do rodzinnego przedsiębiorstwa Rethmann, zatrudniającego na świecie blisko 170 tys. pracowników w usługach związanych z ochroną środowiska i logistyką. Firma została doceniona uzyskując społecznie prestiżowe wyróżnienie i tytuł: Pracodawca Roku 2017 Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego w kategorii Społeczna Odpowiedzialność Biznesu za swoją aktywność lokalną na rzecz środowiska.

Siedziba REMONDIS Szczecin Sp. z o. o. przy ul. Janiny Smoleńskiej ps. „Jachna” 35 z widoczną płaskorzeźbą Stanisława Rudzika, Polewaczka. Z archiwum REMONDIS Szczecin

REMONDIS Szczecin jest także liderem uczestniczącym w życiu lokalnych społeczności.  Inicjuje działania łączące edukację ekologiczną ze sztuką, promuje ambitne i niekomercyjne działania kulturalne. Idea wsparcia szczecińskich instytucji kultury oraz szczecińskich artystów (m. in. zakup dzieł sztuki, które znajdują się w siedzibie firmy, a także do kolekcji TPMN w Szczecinie) wyrasta ze świadomości potrzeby budowania i wzmacniania więzi mieszkańców z miastem i jego historią.

Statuetka Mecenasa Kultury Szczecina 2020 dla REMONDIS Szczecin Sp. z o. o. w 2021

Spółka wsparła finansowo m.in.: Muzeum Techniki i Komunikacji na utrzymanie wystawy Wielkiej Kolekcji Stoewera obiektów zabytkowych wyprodukowanych w przedwojennym Szczecinie, Trafostację Sztuki w zw. z wystawami Tomasza Lazara, Bazylikę pw. św. Jana Chrzciciela (konserwacja organów), Państwową Szkołę Muzyczną I Stopnia w Szczecinie, Stowarzyszenie Dziennikarzy RP „Pomorze Zachodnie” oraz Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Szczecinie. W 2021 roku REMONDIS Szczecin za swoje działania na polu kultury, promując ambitne i niekomercyjne działania kulturalne i wspierając je finansowo otrzymał honorowy tytuł Mecenasa Kultury Szczecina 2020.

Okładka Kalendarza 2024 REMONDIS Szczecin Sp. z o. o.

Z okazji 30-lecia istnienia REMONDIS Szczecin wydał kalendarz składający się z dwunastu obrazów artystów związanych ze Szczecinem i regionem, a pochodzących z kolekcji Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Narodowego w Szczecinie, którego jest członkiem od wielu lat. Idée fixe Firmy jest niezmienna – to potrzeba propagowania kulturowego dziedzictwa tego miejsca, budowanie i wzmacnianie więzi szczecinian z miastem i jego historią, zachęcenie miłośników sztuki do odwiedzenia Szczecina i wizyty w tutejszym Muzeum Narodowym.

Stanisław Rudzik – krótki biogram

Stanisław Rudzik jego rzeźba Leżąca w Międzyzdrojach. Z archiwum artysty

 To kolejna niezwykła historia, zwłaszcza gdy pada nazwisko Stanisława Rudzika. Rocznik ’39, urodzony w Jałówce niedaleko Białegostoku. Jak to się stało, że chłopak ze wsi trafia na studia artystyczne do krakowskiej ASP? A wszystko to mogło się zdarzyć dzięki mądrej kobiecie o imieniu Wacława. Była żoną brata ojca Stasia. Przyjeżdżała z Krakowa do rodziny męża i zauważyła, że mały Staś ma „talenta” liczne: sam lepi w glinie zwierzątka i świata nie widzi, i uczy się pilnie. Kazała stryjenka przyjechać nastoletniemu chłopcu do Krakowa, by mógł się uczyć najpierw w szkole średniej, a potem zdawać na studia. Młodzieniec dawał sobie radę w szkole bardzo dobrze, bo jak się okazało na podlaskiej wsi uczono uczciwie szczególnie matematyki. Chodził do jednej klasy z córkami Stanisława Estreichera. Takie to było liceum! Pasje rzeźbiarskie, wrażliwość artystyczna i oczywiście ukończenie dobrego liceum dały mu szansę na studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – w słynnej pracowni prof. Jacka Pugeta (syna rzeźbiarza Ludwika Pugeta i ucznia Ksawerego Dunikowskiego).

Stanisław Rudzik – artysta rzeźbiarz odkryty na nowo

Młody adept sztuki dyplom uzyskał w 1964 roku. Koniecznie należy dodać, że Stanisław przyjaźnił się z kolegą, również Stanisławem, który ukończył te same studia rok wcześniej i był wyjechał do Szczecina. Przyjaciel namówił Stasia na przyjazd do naszego miasta. Teraz już wszystko szybko się potoczyło. Stanisław Rudzik swoje życie artystyczne i osobiste związał ze Szczecinem. Początkowo pracował w Pałacu Młodzieży, pomagał innym rzeźbiarzom, by z czasem stać się samodzielnym artystą. W 1968 roku ożenił się z polonistką – również Stanisławą (sic!). Państwo Rudzikowie mają dwie córki i troje wnucząt.

Stanisław Rudzik, akcent rzeźbiarski, sztuczny kamień, lata 80-te XX w., Szczecin. Z archiwum artysty

Stanisław Rudzik jest członkiem ZPAP O/Szczecin. Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych. Brał udział w konkursach, w tym kilkakrotnie w konkursie o nagrodę „Konika Morskiego”. (1972- III nagroda, 1973 – II nagroda, 1974 – wyróżnienie).

Artystyczne credo Stanisława Rudzika

Artysta, w 1983 roku, w katalogu do jednej ze swoich wystaw mającej miejsce w Galerii Sztuki BWA – Szczecin Zamek Książąt Pomorskich napisał:

„Twórczość moją i rozumienie sztuki wyprowadzam z mojego poglądu na świat. Świat jest dla mnie złożony i skomplikowany, zawikłany, czasem wręcz absurdalny. Dlatego też sztuka jako subiektywne odbicie świata przefiltrowanego przez wrażliwość, psychikę i sumienie artysty jest dla mnie również złożona, skomplikowana, zawikłana i absurdalna niekiedy.”

Stanisław Rudzik, Zakochani sami we dwoje, lata 80-te XX w., sztuczny kamień, Świnoujście. Z archiwum artysty

Uważał, że człowiek jako jedyna świadoma istota posiadająca wolną wolę zdolny jest do dokonywania zmian w świecie. Jego działanie, przeżywanie, odczuwanie nacechowane są odpowiedzialnością i w nim właśnie skupiają się wszelkie oczekiwania współczesnego świata. To tworzy ludzki dramat, a ten właśnie stanowi dla Rudzika artysty motyw przewodni jego twórczości. Zauważa także i piękno w człowieku, które z wielką wrażliwością prezentuje w rzeźbach taki, jak ta poniżej, czy powyżej. Stojąc przed nimi doświadcza się silnego wzruszenia, które porusza najgłębsze pokłady emocji i uczuć tych najlepszych.

Stanisław Rudzik, Chłopiec, lata 80-te XX w., sztuczny kamień, Międzyzdroje. Z archiwum artysty

Stosuje w swoich rzeźbach metaforę, aluzję. Sięga po mity starożytnej Grecji. Artysta nie odtrąca tradycji rzeźbiarskich minionych epok tak, jak niektórzy jego rówieśnicy. W zależności od potrzeb twórczych stosuje zarówno realistyczne przedstawienia jak rzeźbę abstrakcyjną, gdy koniecznym jest pokazanie światu dramatu ludzkiego poprzez odrealnione środki wyrazu.

Stanisław Rudzik, akcent rzeźbiarski Kwatera pionierów szczecińskich, 1975, Cmentarz Centralny w Szczecinie. Z archiwum artysty

Jego liczne realizacje: płaskorzeźby, pomniki czy rzeźby plenerowe odnajdziemy nie tylko w Szczecinie, ale także w innych miastach Pomorza Zachodniego, m.in. w Świnoujściu, Międzyzdrojach, Dziwnówku, Kamieniu Pomorskim. Na szczęście!